وبلاگ بازار آهن
اخبار روزانه آهن آلات ایران و جهان - معرفی فروشندگان آهنوبلاگ بازار آهن
اخبار روزانه آهن آلات ایران و جهان - معرفی فروشندگان آهنرشد شتابان اقتصادی کشور با افزایش مصرف سرانه فولاد
 |
خبرگزاری موج - فولاد ترکیب بسیار متنوعی از آهن، کربن و عناصر آلیاژی است به طوری که می توان با تغییر مقدار و نوع این عناصر، ترکیبات مختلف فولادی با خواص بسیار جالب و متفاوت را تولید کرد. |
توسعه تکنولوژی تولید فولاد در آن زمان، باعث تولید مقادیر بسیار زیادی از این محصول شد و در نتیجه کاربردهای جدیدی جهت استفاده از آن مثلا در راه آهن و صنایع اتومبیل سازی به وجود آمد که از آن زمان تا به حال، دامنه کاربرد و تولید این محصول روز به روز گسترش یافته است.
علاوه بر ارزان تربودن فلز فولاد که سبب مصرف فوق العاده آن می شود، می توان به ویژگی های قابلیت آلیاژی و امکان انجام عملیات حرارتی و دیگر عملیاتی که سبب ایجاد خصوصیات بسیار متنوعی در فولاد می شود، اشاره کرد. ویژگی های مذکور تنوع عظیمی در کاربرد فولاد ایجاد کرده است. دامنه این تنوع از سوزن و سنجاق تا کشتی های عظیم الجثه اقیانوس پیما و آسمان خراش ها گسترده است. ماشین آلات ساخته شده از فولاد، همه آنچه که مورد نیاز روزانه بشر است را می سازند. چنین گستره وسیعی از تنوع کاربرد که امکان پایه گذاری و راهبری صنایع گوناگون را میسر ساخته، مقدار مصرف آهن و فولاد را به معیاری برای داوری در مورد گستردگی صنعت در کشورها مبدل کرده است. صنعت فولاد به عنوان یکی از پایه های مهم اقتصادی هر کشور تلقی می شود و در برخی مطالعات مصرف سرانه فولاد را به عنوان شاخصی برای ارزیابی صنعتی بودن یک کشور برشمرده اند.
در بیش از 61 کشور فولاد تولید می شود و آهن و فولاد سهمی 2.5 درصدی از تجارت جهانی کالا را در بر داشته و سهم آن ازصادرات کالاهای کارخانه ای نیز بالغ بر 3.3 درصد است. در ایران نیز فولاد با حضور در بخش های مهم تولیدی و صنعتی کشور، نقش بسیار مهمی را ایفاء می کند. انواع مختلف محصولات فولادی در جهان تولید و مصرف می شود. به طور کلی می توان محصولات فولادی را به صورت زیر دسته بندی کرد: فولاد نیمه ساخته که شامل شمش فولاد و تختال است، فولاد بلند که شامل مفتول، تیرآهن و میلگرد است و فولاد تخت که ورق و کلاف و انواع محصولات گالوانیزه و رنگ اندود را تشکیل می دهد.
در حال حاضر 63.3 درصد تولید جهانی فولاد با استفاده از سنگ آهن و کک (ذغال سنگ متالوژیکی) در کوره بلند و کتوتورهای اکسیژنی (BOF) و 31.1 درصد آن به روش احیای مستقیم در کوره های قوس الکتریکی (EAE) با استفاده از قراضه و آهن اسفنجی ( DRI) صورت می گیرد.
3.6 درصد باقی نیز به روش زیمنس مارتین به دست می آید. پیش بینی می شود فرایند فولاد سازی کتوتوراکسیژنی به عنوان فرایند پایه تولید فولاد برای چند دهه بعد نیز در راس قرار گیرد.
این در حالی است که در ایران این نسبت ها 28.8 و 71.2 و صفر است. نسبت سهم های تولید فولاد در جهان و ایران تقریبا برعکس است که با توجه به مزیت نسبی گاز در ایران که به عنوان خوراک اصلی کوره های قوس الکتریکی محسوب می شود و مزیت روش قوس الکتریکی، باید به این موضوع توجه ویژه داشت.
لازم به ذکر است روش کتورتورهای اکسیژنی در ایران منحصر به شرکت ذوب آهن اصفهان می باشد.
بررسی تولید فولاد در جهان
بانک جهانی نسبت 0.85 درصد رشد اقتصادی به ازای یک درصد افزایش مصرف فولاد در جهان را به عنوان یک نسبت تا سال 2050 اعلام کرده است.
با توجه به این نسبت می توان میزان رشد مصرف فولاد کشورها را بر مبنای رشد اقتصادی آنها مد نظر قرار داد. این ارقام با توجه به نرخ رشد کشورهای جهان نشان دهنده رشد روزافزون نیاز به فولاد در جهان است.
تولید فولاد خام در دنیا در سال 2010 برابر با یک میلیارد و 414 میلیون تن بود که نسبت به سال 2009 از رشد 15 درصدی برخوردار است. این درحالی است که تولید سال 2009 از افت 8 درصدی نسبت به سال قبل از آن را تجربه کرد. ظرفیت فولاد خام نیز در سال2010 برابر با یک میلیارد و 886 میلیون تن است. بنابراین درصد استفاده از ظرفیت تولید فولاد در دنیا برابر با 73.8 درصد می شود که 1.1 درصد از سال 2009 بالاتر بوده، لکن با رقم 90.8 درصد استفاده از ظرفیت سال 2008 (قبل از بحران جهانی اقتصاد) فاصله زیادی دارد. ظرفیت بلا استفاده واحدهای فولادی در دنیا نزدیک به 472 میلیون تن است که به معنای پیشی گرفتن نسبتا زیاد عرضه نسبت به تقاضا در شرایط حاضر است.
کشور چین با تولید 626 میلیون تن فولاد در سال 2010، ضمن رشد 9.3 درصدی نسبت به سال قبل، معادن 44.3 درصد سهم تولید فولاد دنیا را به خود اختصاص داده است، پس از آن کشور ژاپن با 7.8 درصد از سهم تولید فولاد دنیا (109 میلیون تن) در رتبه دوم فولاد قرار دارد. کشور ترکیه نیز با تولید 29میلیون تن فولاد ضمن رشد 14.6 درصد تولید، سهم 2 درصد تولید را داشته و در زمره 10تولید کننده فولاد دنیا قرار گرفته است. از نظر رشد تولید کشورهای آمریکا و آلمان با رشد های 38.5 و 34.1 درصد در ردیف اول قرار دارند.
روند جدیدی که در بازار فولاد در سال های اخیر شکل گرفته است، ادغام بنگاه های بزرگ و کوچک فولاد سازی در جهان است. ادغام شرکت های بزرگ فولاد سازی در جهان در سال های اخیر بر درجه تمرکز بازار افزوده است؛ این امر باعث شده است تا شرایط رقابتی در بازار فولاد حکم فرما نباشد و قیمت گذاری فولاد را تحت تاثیر قرار دهد.
لیست شرکت های بزرگ تولید کننده فولاد در جهان به خوبی نشان می دهد که شرکت چند ملیتی و بزرگ با اختلاف بسیار زیاد نسبت به سایر شرکت ها، بیشترین تولید فولاد در جهان را به خود اختصاص داده اند.
مصرف فولاد در ایران
درحالی که متوسط مصرف سرانه فولاد جهان 130 کیلوگرم است، اما مصرف سرانه فولاد ایران بیش از 200 کیلوگرم است که البته این امر نشان دهنده رشد شتابان اقتصادی کشور است.
عمده ترین مصرف کنندگان فولاد نیمه ساخته در داخل کشور شامل فولاد مبارکه، ذوب آهن اصفهان، نورد لوله اهواز و فولاد کاویان است.
پیش بینی تولید فولاد ایران در برنامه پنجم توسعه
میزان تولید فولاد در برنامه های دوم، سوم و چهارم توسعه از روندی افزایشی برخوردار بوده است. به طوری که میزان تولید فولاد در کشور از حدود 7 میلیون تن در پایان برنامه دوم توسعه به حدود 9میلیون تن در پایان برنامه سوم توسعه، در سال 83 و به حدود 15 میلیون تن در پایان برنامه چهارم توسعه در سال 88 رسیده است. میزان تولید فولاد در پایان برنامه پنجم 14 میلیون تن پیش بینی شده است که با توجه به پیش بینی تقاضای مصرف 29میلیون تن در پایان سال 88 طرح های افزایش ظرفیت فولادسازی در دستور کار دولت و بخش خصوصی برای پر کردن این خلاء قرار گرفته است.
از این میزان خلا سهم دولت حدود 5 میلیون تن در سال، طرح های توسعه در واحدهای دولتی - خصوصی موجود حدود 2.5 میلیون تن در سال و طرح های جدید فولادی که به بخش خصوصی واگذار خواهد شد معادل 5.4 میلیون تن در سال خواهد بود. با توجه به این تقسیم بندی سهم بخش خصوصی حداقل 7 میلیون تن در سال خواهد بود.
طرح های افزایش ظرفیت فولاد سازی بخش دولتی شامل افزایش ظرفیت ذوب آهن اصفهان از 2.2 به 3.6 میلیون تن، افزایش ظرفیت فولاد مبارکه اصفهان از 4.2 به 6.2 میلیون تن، افزایش ظرفیت فولاد خوزستان از 2.2 به 4.2 میلیون تن است.
تامین سرمایه لازم برای اجرای این طرح ها همگی به روش فاینانس و بای باک می باشد.
در طرح های توسعه واحدهای دولتی - خصوصی می توان به افزایش ظرفیت طرح های فولاد خراسان، فولاد تربت حیدریه، فولاد آلیاژی ایران و نورد و لوله اهواز اشاره کرد که طی اجرای این طرح ها ظرفیت واحدهای مذکور از 800 هزار تن در سال به 475 میلیون تن در سال خواهد رسید.
خبرگزاری موج